Tâm T́nh Gửi Bạn
Mục Lục
Can
Trường Trong Chiến Bại – II
Gửi Bạn Miền Xa
Bạn
thân,
Trời
San Jose mấy hôm rày nóng và nắng chói chang làm tôi chợt
nhớ Sài-G̣n, chợt nhớ những ngày tháng cũ ,và
muốn tâm sự với bạn bè. Tôi nhớ đâu
viết đó và viết lăng nhăng những cảm
nghĩ vụn vặt. Nếu bạn không có th́ giờ th́
không cần đọc v́ chẳng có ǵ quan trọng đâu.
1.
Tháng Tám năm này là tôi xa Sài G̣n 32 năm. 32 năm xa cách
nhưng tôi cảm thấy ḿnh gần gụi với Sài G̣n
và bạn bè hơn xưa
nhiều. Ḿnh già đi, ḷng ḿnh cũng chùng xuống như
những nếp nhăn của con mắt có đuôi. Tôi
cũng yêu thương người và rộng lượng
với chính ḿnh hơn bất cứ lúc nào. Các bạn có cùng
một cảm nghĩ như tôi không?
2. Tôi từ chối không đi Pháp,
đi Thái-Lan, đi Nhật với bạn bè v́ tôi ghét Tây
đô-hộ VN, căm hờn Thái Lan giết người
tị-nạn trên biển, thù Nhật làm hai triệu dân ḿnh
chết đói, thế nhưng tôi lại mong có dịp
viếng Vạn Lư Trừơng Thành, thăm Tây-Hồ,
Tô-Châu và nhiều địa danh Trung Hoa mà tôi đă thuộc
nằm ḷng từ thủa c̣n ngồi trên ghế nhà
trường, dù rằng Tầu cũng đô-hộ VN ḿnh
hàng ngàn năm và đang giết ngư dân ḿnh. Các bạn nghĩ có lẽ là tôi
điên nên mâu thuẫn với chính ḿnh?
3.
Dù không có tôi đi cùng nhưng xin các bạn cứ đi Tây,
đi Thái Lan hay đi Nhật. Những cuộc du-lịch
đó sẽ không làm cho những ngày đô-hộ dài thêm,
không làm dân V.N đắm ch́m thêm trên biển, hoặc đói khát thêm như năm Năm
Ất Dậu ngày nào. Nói tóm
lại là tôi tin rằng ḿnh có thể hành động theo
t́nh cảm của ḿnh miễn là những hành động
đó không gây tác hại cho người khác, cho quốc gia,
cho nhân loại. Và cũng như vậy tôi tin chắc
rằng không phải v́ mai này chúng ta tới thăm
nước Tàu mà ngư dân ta sẽ chết thêm hay VN
rồi lại bị đô hộ thêm một ngàn năm!
4.
“Tôi có ư-định về
thăm Việt Nam vào Tháng Ba năm 2004, hay đúng hơn
về thăm hồn Việt Nam một lần để
khỏi c̣n phải băn khoăn, khắc khoải. Núi non
Việt Bắc có lẽ không hùng-vĩ bằng núi Cali, băi
biển Nha Trang chắc chắn không đẹp bằng
Bahamas beach, và lăng tẩm Huế không vĩ đại
bằng Cấm Thành, nhưng dù nơi nào đi nữa tôi
vẫn thấy như thiếu một cái ǵ. Có lẽ là “hồn sông núi”, chữ nghĩa
chúng ta học và hiểu từ ngày c̣n thơ nhưng bây
giờ mới cảm được. Mời các bạn
về chung với tôi. Ngày xa Hà-Nội tôi c̣n thơ-dại
nhưng có bạn đă gần như trưởng thành, có
lẽ đă biết yêu như mấy ông anh họ của
tôi. Một ông anh trước khi qua đời viết cho
tôi về những kỷ
niệm và tấm ḷng thiết tha muốn về thăm
lối cũ dù rằng “lối cũ h́nh như nhỏ
lại”.”
5.
Những lư do mà tôi muốn đi thăm Trung Hoa cũng không
khác ǵ những những lư do khiến tôi quyết
định về thăm V.N.
Hồn Việt Nam kéo tôi về, “Trống Trường-Thành
lung lay bóng nguyệt” đưa tôi đi. Từ nhỏ chúng
ta đă học văn chương VN và vô t́nh chúng ta đă
thấm vào trong huyết quản những nét hoang
đường kỳ thú của văn chương Trung
Quốc. Dù biết chắc rằng phần lớn chỉ
là hư cấu nhưng không mấy ai không ao-ước nh́n
thấy sông Tiền-Đường nơi Thúy Kiều gieo ḿnh
tự vẫn, thấy Giang Nam nơi Nhậm Ngă Hành bị
giam dưới đáy Tây-Hồ, hay thấy chùa Hàn Sơn
ở Hàng Châu nơi Trương Kế nằm trên
thuyền viết “Phong Kiều Dạ Bạc”? Con chiên
muốn t́m đến
6.
Chuyến viễn du trên biển với bạn bè, với
Lộc đầu năm nay để lại cho tôi một
dấu ấn không phai. Đó là lần cuối Lộc thấy
biển, thấy bạn bè tụ tập quanh ḿnh. Càng
nghĩ tôi càng thấy t́nh bạn vào tuổi xế chiều
là tha thiết, là rồi tất cả chỉ là “không”, và
tôi sẽ không bỏ lỡ cơ hội theo bạn trèo lên
đỉnh Trường Thành, ngao-du Tây Hồ, nghe chuông chùa Hàn Sơn
ở “Cô Tô thành ngoại” v́ sợ rằng mai đây ḿnh có
muốn cũng không được. Như tôi đă nói lúc
tiễn đưa Lộc về cơi Niết Bàn là “tuối
trung b́nh của chúng ḿnh cũng đă hơn 60. Ra đi
chỉ là vấn đề thời gian”, c̣n được
giây phút nào vui chơi với bạn bè ḿnh không nên bỏ qua, và có thể
Bạn
thân,
Như
đă nói, tôi viết lăng nhăng, nhớ đâu viết
đó, lâu lâu tâm t́nh với các bạn cho vui cuộc
đời vậy thôi chứ chẳng có ǵ quan trọng. Các
bạn ở xa có về
T́nh
thân,
Ngụy
Xưa
August,
2005
Tháng Tư Cảm Khái
Bạn thân,
Tôi không có ư định viết cho bạn về “tháng Tư
buồn”, có nhiều người sẽ viết về
niềm đau phế phủ này, nhưng muốn nhắc
bạn “tháng Tư của chúng ḿnh” 44 năm xưa! Vâng, 44
năm trước tháng Tư đó chúng ḿnh qùy
xuống giơ tay “Xin thề”, và chính thức trở
thành “quan một tàu thủy” sau hai năm lăn lóc ở
quân trường, và được đặt tên là
Đệ Nhất Bảo B́nh.
Chúng ḿnh có 81 đứa. Khi vào trường có đứa
mới tṛn 18 tuổi, vừa học xong trung học,
mặt c̣n búng ra sữa, và đêm đầu tiên c̣n khóc
nức nở v́ nhớ nhà. Nhưng bạn ta cũng có “già
Tánh”, đi lính từ khi thôi … bú, sau này cặm cụi
học lấy bằng Tú Tài, xin vào trường học làm
quan cho le lói cuộc đời. Giữa hai thái cực
đó là một lũ làng nhàng. Có đứa đă năm
thứ ba … dự bị Văn Khoa, hay năm thứ hai …
Toán Đại Cương ở đại học Sài G̣n.
Đứa nào cũng chán học, chán cuộc đời g̣
bó, đi t́m cho ḿnh một con đường thênh thang
của biển rộng sông dài. Ôi, giấc mơ lăng mạn
của thời thanh xuân đó chỉ c̣n lại trong chúng ta
như một kỷ niệm êm đềm.
44 năm bao nhiêu là nước chảy qua cầu, 81
đứa bây giờ chỉ c̣n lại có 64, và đứa
nào cũng đă trên “sáu bó”, tóc đă hai mầu, bốn
mắt, và vài đứa c̣n khấp khẫng ba chân! Bạn
cứ yên chí ngồi yên đó, từ từ rồi tôi
sẽ điểm danh từng đứa c̣n lại,
nhưng hôm nay tôi chỉ muốn nhắc đến
những đứa đă bỏ cuộc chơi.
Bố mẹ chúng ḿnh sinh con trai, quí như vàng như
ngọc nên đặt tên nào cũng lót chữ Kim, chữ
Ngọc. Bảo B́nh có 7 viên ngọc nhưng bốn viên
đă vỡ tan tành. “Ngọc Long” tử trận trên sông
Cổ Chiên, “Ngọc Bảo” hy sinh trên sông Tiền Giang, “Ngọc
Thông” tử thủ ở Duyên Đoàn 16, và “Ngọc
Báu” tử nạn ở Rừng Lá trên đường
về đơn vị! “Ngọc Quyên” cũng suưt nữa
th́ “tiêu tùng”, tàu Quyên chỉ huy bị ḿn ch́m dưới
đáy sông Năm Căn, Quyên bơi được vào
bờ, coi như con tàu đă thế mạng cho Quyên! C̣n “Ngọc
Bích” th́ tuyệt tích giang hồ, “Ngọc Luân” đi tu,
buổi sáng ngồi tụng kinh sám hối. “Kim Khánh” với
“Kim Lợi” th́ bây giờ một đứa mang máy trợ
tim đi làm, một đứa hồi hưu trông cháu
ngoại. Đúng là “ngọc nát vàng phai”!
17 đứa ra đi, có đứa nằm yên trong ḷng
đất nhưng cũng có đứa ch́m sâu đáy
biển Thái B́nh. Mấy năm trước tôi nằm mơ
thấy Hoài Bích. Nó nói “tao đói và lạnh”, tôi giật ḿnh
thức dậy, nước mắt chan hoà, sáng hôm sau lên chùa
xin lễ cầu siêu cho “Bích Cà Chua”. Ḥa Thượng
đọc kinh bằng tiếng Phạn, tôi chẳng
hiểu ǵ, nhưng ngửi mùi trầm hương, nghe
tiếng kinh như lời ru, tôi thấy ḷng êm ả v́
cầu siêu không phải chỉ cho linh hồn người
chết mà c̣n cho người sống bớt đau
thương. Tôi đem h́nh Bích gửi trên chùa Giác Minh, và các
bạn c̣n nhớ không, năm rồi gặp nhau chúng ḿnh cúi
đầu “gọi bạn đă qua đời về
họp mặt”:
…
Có gặp Cà Chua,
thằng Bích đó.
Nhắn dùm là tớ đă đem h́nh
Lên chùa gửi gấm nghe kinh kệ
Cho hồn siêu thoát chốn u-minh
Khi về nhớ rủ dăm ba đứa
Nghe chuyện ngày xưa để khóc cười
Tóc tớ bây giờ không xanh nữa
Chỉ c̣n một chút nhớ thương thôi.
44 năm! Chúng ḿnh có nhiều điều để nói
lắm nhưng nói chung th́ chúng ta có những phút vinh quang và
cũng có những phút đau đớn ê chề. C̣n ǵ
hănh diện hơn lúc mang thanh kiếm lên tàu nhận
quyền chỉ huy. Magister Post Dium! Trên là trời, dưói là
ta! Hầu hết các Tuần Dương Hạm lớn
nhất của hạm-đội là do Bảo B́nh chỉ
huy. Bốn tàu tham chiến trận Hoàng Sa th́ hai chiếc là
do bạn ta, San và Quỳnh, làm hạm-trưởng,
nhưng vinh đó mà nỗi đau cũng là đó. Ngày chúng
ta mất Hoàng Sa tôi ngồi bên này bờ biển Thài B́nh
không ngăn được ḍng nước mắt, và ngay
cả lúc này tôi vẫn c̣n thổn thức mỗi lần
nhớ tới hạm-trưởng Ngụy Văn Thà đă
theo tàu ch́m xuống ḷng đại dương. Nỗi
đau này làm chúng ta cúi đầu buồn bă mỗi khi
nghĩ đến tiền nhân.
Bạn thân,
Mười năm
gác núi sông và biển
Có được ǵ hơn
một mối sầu!
Chúng ta có hơn mười năm hải vụ cho
đến ngày mất nước tan hàng. Tôi không muốn
nhắc đến tháng tư đen nhưng viết về
bạn bè tôi không thể nào không nhắc đến cảnh
bi hùng trong vịnh
Với chúng ta tháng Tư là tháng của vinh quang và cũng là
tháng của nhục nhằn. Những người da
trắng làm việc chung với tôi ở đây đâu có
thể nào hiểu được tâm t́nh đó. May mà có
bạn ở miền xa để tôi viết vài hàng cho
vơi niềm tâm sự. Tôi biết là bạn cũng
như tôi, ḷng sao khỏi bâng khuâng, phải không? Mong bạn
khỏe mạnh để lâu lâu chúng ta lại
được gặp gỡ chuyện tṛ.
T́nh thân,
Ngụy Xưa
Tháng 04-2007
Bạn Bè Và Tên
Bạn
thân,
Ở
vào cái tuổi “sixty something” của chúng ḿnh th́ kỷ
niệm đă chồng chất bao nhiêu là chuyện vui
buồn, mà có lẽ buồn nhiều hơn vui. Tháng Tư
đen là một chuyện buồn, thật buồn, nên hôm
nay tôi xin nói chuyện vui với bạn cho khuây khoả
cuộc đời.
Nhớ
những lần họp mặt, chúng ḿnh đứa nào
cũng tranh nhau nói, đến độ các bà vợ
chỉ c̣n biết lắc đầu. Mà cũng chẳng có
chuyện ǵ mới lạ, ngoài những chuyện ngày
xửa ngày xưa, khi mới bước chân vào quân
trường, khi mà 81 đứa chúng ḿnh sống với
nhau trong hai căn nhà rộng mênh mông bên bờ biển Thái
B́nh, đêm đêm nghe gió hú qua hàng dương, nghe sóng
vỗ bờ gọi hồn thủy thủ, chuẩn
bị cho cuộc đời lang bạt khắp bến
bờ!
H́nh
như là một thông lệ nên hầu như chúng ḿnh
đứa nào cũng được bạn bè đặt
cho một “nick name”! Thông dụng nhất là tên xúc vật.
Chúng ḿnh có Hùng mèo, San vịt, Quỳnh voi, Báu heo, Hải chó,
Tính ngựa, Toàn nai … , đủ cả 12 con giáp, và c̣n
hơn thế nữa, cứ như là sở thú Sài G̣n! Những đứa khác, nếu
không được là xúc vật, th́ cũng được
đặt cho những cái tên chẳng có ǵ văn-hoa, tên nào
cũng mang một ư nghĩa trêu ghẹo vui đùa,
để rồi hơn 40 năm trôi qua mỗi lần
gặp gỡ chúng ḿnh lại lăn ra cười v́
những kỷ niệm gắn liền với cái tên.
Nhớ
N. V. Cự không? Cự là to lớn, tên đẹp như
thế mà thầy
Kỷ
niệm vui v́ những cái tên th́ c̣n nhiều lắm nhưng
viết thêm lại sợ bị … Ngụy Bà mắng là
đă già đầu rồi mà c̣n viết bậy nên xin
hẹn các bạn tháng Năm này gặp nhau ở Houston chúng
ḿnh lại kể chuyện về Nam Đĩ, về
Hải J, về Cụ Thộn, về K.K. Củ Cải,
về Lumumba, về Peni-Khánh, về Tào-Tháo, về
Xe-Ngựa, về Tara Trung, v. v… và v. v…
Bạn
thân,
Khi
tan hàng tuổi chúng ḿnh mới độ ba mươi, cái
tuổi hào hứng nhất cuộc đời, thế
nhưng chúng ta lại cúi đầu, chịu nỗi
nhục nhằn, bỏ quê hương làm ngựi lưu
lạc, hoặc bị nhốt trong những trại “cải-tạo”
trên rừng! Chúng ḿnh cũng
chung niềm đau với dân tộc, cũng chiụ bao
nhiêu tan tác chia ĺa. Minh x́-dầu (hay Minh Tàu) và L. V. Huê aka “Chuối”
bị nhốt chung. Hai thằng “quan năm tàu-thủy”
phải đi lượm đá bằng xe ḅ, thằng kéo
thằng đẩy trên những con dốc dài ở
thượng du Bắc Việt trong khi trời lạnh teo “bu-gi”!
Lâu lâu được vợ ra thăm, “bú mồm” cho
đỡ nhớ th́ bị cán-bộ nạt nộ, Minh
x́-dàu chỉ c̣n biết cằn nhằn “Ở trong Nam ông c̣n
bú “ǵ ấy” nữa chứ”.
Sau này sang Mỹ theo diện H.O. Minh x́-dàu và Chuối
kết thông gia. Đám cưới của xấp nhỏ,
bạn bè cùng khoá Bảo-B́nh đem trái chuối … chấm x́
dầu lên sân khấu mừng hai họ!
Bạn ơi, chúng
ḿnh có nhiều chuyện buồn nhưng cũng có
lắm chuyện vui. Vui hay buồn ǵ cũng là những
kỷ niệm kết chặt chúng ḿnh thành anh em một nhà,
để rồi hơn 40 năm sau vẫn c̣n nhớ
tới nhau. Chúc bạn những ngày vui, dù bạn đang
ở đâu đó trên địa cầu.
Thân.
Tháng
04-2007
Tóc Bạc
Bạn thân,
Khi c̣n trẻ đọc “Lâm Giang Tống Hữu” (Đến
bến sông tiễn bạn) của Đỗ Phủ tôi
không thấy thấm thía, thế nhưng bây giờ
đọc lại tôi thấy thật ngậm ngùi. Bài
thơ viết về lúc tiễn đưa bạn già
đi phiêu bạt, không rơ tương lai rồi ra sao, trên
bến sông người ở lại rơi nước
mắt ướt khăn, buồn bă nh́n con thuyền tách
bến khi cơn gió nổi mà thấy thương
người đầu bạc lẫn trong lớp sóng
bạc đầu: “Bạch đầu lăng lư bạch
đầu nhân”!
Tôi thấy ngậm ngùi v́ đầu chúng ḿnh tóc cũng
đă pha màu, và mỗi khi tiễn bạn ở xa tới
chơi ra về tôi lại thấy thoáng buồn, v́ như
Đỗ Phủ, tôi không biết có bao giờ gặp
lại bạn nữa hay không. Người bạn của
Đỗ Phủ đă 70, và vài đứa chúng ḿnh tuổi
cũng gần kề. Hơn thế nữa, nhiều
năm lưu đầy trên núi rừng Việt Bắc
khiến vài đứa chúng ḿnh già hơn tuổi
thật rất nhiều!
Lần đầu tiên đón T. Đ. Liệu lên chơi
Thung Lũng Hoa Vàng tôi đă thẫn thờ nh́n người
bạn gần 20 năm mới gặp. Lúc đó Liệu
mới hơn năm mươi mà tóc Liệu đă bạc
phơ. Liệu c̣n xách theo chiếc điếu cày, sản
phẫm của những ngày tù “cải tạo”, v́ đă quen
với những cơn say choáng váng cho đủ lăng quên
đời. Trông Liệu như một tiên ông bị giáng
trần trong cổ tích, và bạn bè không thể không xót xa.
Liệu nói: “Bà già ở apartment trên lầu đă hơn 80,
gặp “moi” lần đầu, gật đầu “chào
cụ mới sang", và hỏi thêm "thế năm
nay cụ được bao nhiêu tuổi?”; “moi” vừa
buồn cười vừa thương thân”. Cũng
may Liệu dần dần hồi phục, bỏ
được cái điếu cày, và dù phải qua một
lần giải phẫu tim, vẫn c̣n có thể lái xe 6
tiếng đồng hồ, từ Little Sài G̣n lên
Bạn thân,
Ngậm ngùi th́ có nhưng bạn đừng buồn v́ tóc
bạc chưa chắc đă là bất lợi.
Trường hợp của
Tóc tớ bây giờ
không xanh nữa,
Chỉ c̣n một chút nhớ
thương thôi.
Ù th́ chúng ḿnh đă già, nhưng đừng nhuộm tóc
bạn ạ, v́ già mà tóc đen nhánh th́ coi không giống ai!
Bạn có nghĩ như thế không?
Tinh thân,
P.S. Chép nguyên tác bài cổ thi của Đỗ Phủ
để các bạn xem:
Lâm giang tống hữu
Bi quân lăo biệt lệ triêm cân
Thất thập vô gia vạn lư
thân
Sầu kiến châu hành, phong
hựu khởi
Bạch đầu lăng lư
bạch đầu nhân .
Ngụy
Xưa
Tháng
04-2007
Bao giờ gác kiếm?
Bạn
thân,
Bạn
hỏi tôi là bao giờ “rửa tay gác kiếm”, hay là “rửa
tay gác key-board”? Thật ra th́ chúng ḿnh rửa tay gác kiếm
từ lâu rồi, có đến hơn 30 năm, ngày mà chúng
ḿnh tan hàng bỏ chạy ra xứ người hay bị
bắt lên rừng. Chúng ḿnh may mắn hơn Lưu Chính
Phong (Tiếu Ngạo Giang Hồ) là c̣n giữ
được tấm thân tàn để làm lại cuộc
đời nơi xứ lạ. Tuy nhiên đă “gác kiếm”,
thanh kiếm mà chúng ta vẫn mang trong những nghi lễ
hội hè, nhưng lại phải cầm cầy mà “cầy
sâu cuỗc bẫm” ở xứ người!
Nhiều
đứa chúng ḿnh trở lại trường, và rồi
ít nhiều làm việc trong các nghành liên quan tới máy
điện toán nên thường được hỏi thêm
bao giờ “rửa tay gác key-board”. Bạn biết là chúng ḿnh
đứa nào cũng đă làm việc trên dưới 30
năm, cộng thêm với thời gian quân vụ ở VN
th́ cũng đến 40 năm, như thế chúng ta đáng
được rửa tay về vẽ lông mày cho “bu nó”,
như nhiều bạn đă làm!
Tám
năm trước đây tôi đă có lần “thử”
hồi hưu, hưởng thú thanh nhàn, theo đuổi
những đam mê thời niên thiếu nhưng rồi
chưa được ba tháng đă bị vợ tống ra
khỏi nhà v́ không chịu được “nếp sống
mới” của tôi! Vườn tược bị tôi
đục phá lung tung, xây cái này, đóng cái kia, cuối cùng “chẳng
ra cái ǵ cả”, và lưng vợ tôi muốn c̣ng xuống v́
khuân ciment với đá giúp tôi! (Các con tôi đă đi học
xa, nhờ ai bây giờ?)
Tôi
trở lại làm việc cho Knight Ridder, hăng báo chí lớn
thứ hai của nước Mỹ, và nhủ thầm “chắc
chỉ độ 6 tháng là cùng” v́ biết là ḿnh không c̣n cái
hăng hái của tuổi thanh niên! 6 tháng kéo dài thành 8
năm, và tôi vẫn ngồi đây, trong giờ làm việc,
viết cho bạn những ḍng ấm ớ này v́ tôi …
chẳng có việc ǵ làm.
Người ta không để tôi đi dù rằng tôi
đă lỗi thời, kiến thức không được
up-to-date như bọn trẻ mới ra trường. Có
lẽ lư do duy nhất họ chưa để tôi đi là
v́ hăng hăy c̣n tiền, và tôi như cuốn
tự-điển, vất đi th́ tiếc nên vẫn
được trưng bày trên kệ, dù rằng tra tự
điển on-line cập nhật hơn nhiều! C̣n tôi mang
danh SPEW officer (Seat Play Eat Water – Ngồi
Chơi Sơi Nước) cũng chẳng dại ǵ mà xin
từ chức trong lúc vừa lănh lương, vừa có th́
giờ ngồi viết lách lăng nhăng!
Mới
đây Knight-Ridder đă được bán cho McClatchy, đa
số các bạn đồng nghiệp của tôi đă
được âu yếm tiễn đưa. Mỗi lần
đi ăn trưa tiễn bạn tôi bùi ngùi và đợi đến
phiên ḿnh, có lẽ cũng chỉ trong năm 2007 này là cùng.
Hiện giờ tôi vẫn “ngồi chơi sơi nuớc”,
nhân viên của chủ nhân mới lâu lâu tới hỏi
một câu chuyện cũ (đă nói tôi là cuốn tự
điển trên kệ mà), gật gù ra cái điều
hiểu biết, nhưng cái chuyện “chuyển giao kỹ
thuật” này không biết kéo dài đến bao giờ, và có
thể họ c̣n … mời Ngụy ngồi chơi sơi
nuớc ít lâu nữa!
Thực
ra th́ anh em chúng ḿnh không c̣n nhiều lo nghĩ về
đời sống. Con cái chúng ta đă thành người,
đă đi xa, chúng ta không c̣n nhiều nhu cầu vật
chất nên đời sống nhẹ tênh. Đi làm hay
hồi hưu không là điều chúng ta phải băn
khoăn, mà có thể để mặc cho hoàn cảnh
đưa đẩy. Và thú thật với bạn, chúng ta
đi làm ở Mỹ này là v́ cơm áo, chứ không phải
là đam mê chọn lựa đầu đời. Khi
Kim-Khánh giă từ AmDahl Corporation mấy năm trước
đây, không buồn và cũng chẳng vui, và chẳng
luống tiếc dù đă làm việc cho hăng một thời
gian dài, thế nhưng đêm nẳm mơ thấy ḿnh
trễ tàu, giật ḿnh thức dạy, ḷng buồn mênh mang.
Hơn muời năm hải-vụ ở quê nhà để
lại một dấu ấn không phai, c̣n bao nhiêu năm làm
việc ở xứ này chúng ḿnh coi như là cơi tạm nên
bây giờ đi hay về, làm việc hay hồi hưu,
cũng chẳng có ǵ đáng quan tâm!
Bạn
thân,
Chuyện
vui buồn xứ người của anh em chúng ḿnh c̣n
nhiều lắm, từ từ rồi tôi sẽ kể
bạn nghe. Bây giờ tôi phải đi họp. Ngồi
chơi sơi nước nhưng lâu cũng vẫn phải họp hành, dù rằng
tới pḥng họp chỉ để gật gù, phát biểu
ấm ớ “I think ..”, “I guess ..”, so and so! Chào bạn nghe.
T́nh
thân,
Ngụy
Xưa
Tháng
04-2007
Hai Bàn Chân Mỏi
Bạn
thân,
Thư
trước tôi đă nói với bạn là cuối tháng
Năm này chúng ḿnh sẽ gặp nhau ở
Sau
đó chúng ta c̣n gặp gỡ nhiều lần, tại San
Jose, tại Santa Anna, tại San Diego, tại Washington DC … và
lần này là Houston. Báo cho bạn biết là lần này có “Vịt
Xiêm” L.A. Kiệt sẽ về gặp gỡ chúng ḿnh.
Bao
nhiêu lần họp mặt, dù xa hay gần, chẳng bao
giờ chúng ta gặp Kiệt v́ những ngày tù đày trên
thượng du Bắc Việt, những điếu
thuốc đen, những chai rượu đắng
uống cho quên sầu đă làm cho thân thể Kiệt
mỏi ṃn, bụng trướng v́ gan chai, và hàng tuần
phải đi lọc máu tới ba lần. Kiệt muốn
lắm, muốn gặp bạn bè, muốn nắm tay nhau,
muốn nghe kể chuyện xưa, dù để khóc hay
cười nhưng lần nào chúng ta họp mặt
Kiệt cũng đang nằm trong bệnh viện,
hoặc đứng không vững trên hai bàn chân mỏi.
Nhớ chuyện
xưa, khi chúng ḿnh c̣n trè, c̣n độc thân, c̣n đang phiêu
bạt trên những con tàu khắp bến bờ th́ Kiệt
nhờ có chuyên môn nên được gọi về Sài-G̣n coi
Trung Tâm Truyền tin ngay cạnh bờ sông Sài-G̣n. Kiệt có
lính, có xe, có văn pḥng ở tuốt trên cao của toà nhà 4
từng, và cái văn pḥng ấy bỗng dưng trở thành
nơi họp mặt bó túi cho chúng ḿnh mỗi khi tàu về
bến. Văn pḥng Kiệt ở trên cao nên quan to không
đủ sức leo cầu thang lên ḍm ngó, c̣n chúng ḿnh lúc
đó mới hai muơi mấy tuổi đời nên mấy
tầng cầu thang đó ăn nhằm ǵ. Nơi Kiệt
làm việc là chỗ cho chúng ḿnh leo lên tán dóc, hút thuốc mịt
mù, cà phê cà pháo, và những lần “cắm trại một
trăm phần trăm em ơi” c̣n là chỗ cho chúng ḿnh
vật vạ, cờ bạc c̣m cho qua đêm!
Thoáng một cái mà
đă hơn 30 năm! Tuần qua “Hải Chó”, người
tổ chức họp mặt kỳ này ở
Bạn
thân,
Nếu có thể
bạn cũng nên cố gắng về. Lúc này chẳng có ǵ
thiết tha hơn t́nh bạn, nhất là cuộc
đời chúng ḿnh đă gắn liền với nhau hơn
40 năm. Hai bàn chân mỏi nhưng chúng ḿnh vẫn cố
bước đi. Tôi thương bạn, và đôi khi
cũng thấy ngậm ngùi cả cho chính tôi. Rất mong gặp
lại.
Ngụy
Xưa
Mai Mốt Anh Về
Mai
mốt anh về có thằng túm hỏi
Mày
qua bên Mỹ học được củ ǵ
Muốn
biết tài nhau đưa ông cây chổi
Nói
mày hay ông thượng đẳng cu li.
(Thơ
Cao Tần)
Bạn
thân,
H́nh
như vào cuối năm 1978 tôi xuống thăm Phan Lạc
Tiếp ở San Diego và được Tiếp tặng
tập thơ của Cao Tần (Lê Tất Điều), lúc
đó vừa là bạn văn vừa là đồng
nghiệp của Tiếp. Tôi đọc và nhớ liền
bốn câu thơ trên v́ chúng gần gũi với tâm
trạng của anh em chúng ḿnh lúc bấy giờ. Bao nhiêu năm
đă qua, bao nhiêu nước đă chảy qua cầu, và
đời sống của anh em chúng ḿnh đă sáng sủa
hơn xưa nhiều nhưng mỗi năm vào tháng Tư
những câu thơ trên lại thức dậy, và tôi không
không thể nào quên được những ngày long đong
của chúng ḿnh khi mới đặt chân lên xứ này.
Có lẽ cũng không
cần nhắc lại những tháng ngày u buồn đó v́
các bạn cũng chẳng thích thú ǵ với những công
việc mà “bạn ta” và gia đ́nh phải làm tạm trong
lúc đổi đời. Tuy
nhiên có một người đàn bà tôi muốn nhân dịp
này tóm tắt một vài lời cám ơn.
Năm đó em
vừa 24 tuổi, mới tốt nghiệp dược-khoa
đại học Sài G̣n. Tháng đầu tiên trên nuớc
Mỹ em trở thành hotel-maid v́ chồng em c̣n đang
thất nghiệp. Và những tháng ngày sau đó em đă
trải qua một đoạn đời vất vả, làm
việc như McDonald counter person, như waitress nhà hàng Tàu,
như assembler/technician điện tử và rồi software
engineer sau khi lấy thêm hai bằng đại học
từ San Jose university! Tháng tới em sẽ hồi hưu,
giă từ Hewlett Packard sau 28 năm làm việc miệt mài, dù
rằng tuổi em c̣n tương đối trẻ.
Xin các bạn cho tôi
dùng lá thư này để cám ơn nhà tôi, và xin thông báo
với các bạn là chúng tôi sắp có đứa cháu
ngoại đầu tiên cho nhà tôi trông nom, bồng bế sau
khi hồi hưu. Cuộc đời như giấc
mộng, những nhọc nhằn rồi củng đă, hay
sẽ qua. Giấc mộng hải hồ xưa đă bay xa,
nhưng chúng ta vẫn c̣n những ǵ đáng quí, đáng nâng
niu đó là t́nh bạn và t́nh nghỉa vợ chồng.
Riêng
tôi:
Mai
mốt có thằng bạn nào túm hỏi
Này Ngụy Xưa, đă học
được củ ǵ?
Muốn biết tài nhau,
đưa ông cây chổi
Vợ dạy quét nhà, rửa
chén, sạch như ly!
Nhưng
có lẽ thế là hạnh phúc đấy bạn ạ.
Tháng Năm này gặp nhau rồi tôi kể thêm cho bạn
nghe.
T́nh
thân,
Ngụy
Xưa
Tháng
04-2007
Xưa Như Trái Đất
Bạn thân,
Có bạn điện thọai hỏi tôi sao c̣n viết măi
chuyện lăng nhăng của bọn chúng ḿnh: “who care,
man! Người ta đâu c̣n muốn đọc những
chuyện đă quá xưa, đă được nói
đến quá nhiều như chuyện lính tráng, chuyện
chiến tranh, chuyện vuợt biên, chuyện cải
tạo, v.v… và v.v…”.
Tôi phần nào đồng ư với bạn! Buổi trưa
nào tôi cũng vào thư viện King của trường San
Jose State University, và trên những giá sách Việt Nam đó tôi
lần ṃ t́m kiếm nhưng hầu như không bao giờ
muợn một cuốn nào viết về những
đề tài mà bạn ta vừa mới nêu lên. Có quá
nhiều cảnh đời cho chúng ta thương ghét,
nhưng nếu chúng ta chạy măi trong ṿng luẩn quẩn
th́ chúng ta sẽ chóng mặt, chán chường.
Kể thêm bạn nghe: tuần rôi tôi đi nghe một tác
giả nói về cuộc hành tŕnh gian nan của ông ta từ
VN sang Mỹ nhưng tất cả những ǵ ông ta nói, và
viết thành một cuốn sách, tôi đă được
nghe và đọc ở đâu đó nhiều lần.
Buổi nói chuyện không mấy lôi cuốn đến
độ tôi muốn bỏ ra về, nếu không có một
diễn giả khác sẽ tŕnh bày một đề tài vui
tươi và trong sáng hơn. Những người như
chúng ḿnh đầu óc đă băo ḥa với những câu
chuyện như thế, dù rằng những chuyện đó
có thể thương tâm hay hào hùng. Tuy nhiên trước khi
ra về tôi cũng đă mua một bản bằng
tiếng Anh với hy vọng là đứa con gái thích
văn chương của tôi sẽ đọc và hiểu
thêm về hành tŕnh của ông cha.
Tôi nghĩ người ta vẫn viết về những
đề tài chiến tranh quốc cộng, về đau
khổ đổi đời, về vượt biên,
về tù đày là v́ các tác giả đó có lẽ viết cho
chính họ, viết để cho ḷng thanh thản, cất
giấu nỗi buồn vào những gịng chữ để
làm kỷ niệm một đời.
Có hàng trăm ngàn người đắm ch́m ngoài biển
trên đường đi t́m tự do, nhưng với
H.Đ Báu bạn ta th́ chỉ có một bà vợ và bốn
đứa con chết trên sông Sài G̣n là đáng kể nên
bạn ta không thể nào không viết về chuyện này, dù
có ai đọc hay không!
Bạn thân,
Chuyện lăng
nhăng của bọn ḿnh cũng là những kỷ
niệm riêng mà mỗi khi nhớ lại tôi vẫn xúc
động bồi hồi. Tôi nghĩ bạn cũng
vậy, nên tôi viết “Gửi Bạn Miền Xa” chính là
để cho chúng ta, cho ḷng thanh thản, và cho cuộc
đời chúng ḿnh một chút vui. Lẽ dĩ nhiên là
tôi cũng có hoài băo viết được những ǵ mang
một chủ đề rộng răi hơn. Nhưng đó
là chuyện khác, hẹn bạn một ngày nào đó
chúng ta sẽ bàn thêm về ư nghĩa của cuộc
đời.
T́nh thân,
Ngụy Xưa
Tháng 04-2007
Hạnh Phúc Trong Nỗi Nhọc Nhằn
Bạn
thân,
Tôi
tưởng là vào tuổi của chúng ḿnh th́ đă
được nhàn hạ, thế nhưng “tưởng
vậy mà không phải vậy” bạn ạ. Vợ
chồng tôi vừa xuống San Diego thăm đứa cháu
ngoại đầu tiên. K. thích thằng bé nên bồng
bế suốt ngày, lại c̣n t́nh nguyện xin nghỉ phép
ở lại trông cháu cho con nghỉ ngơi, dù rằng
vất vả một đêm thức dậy mấy lần!
Tôi cũng thích trẻ con, nhưng không thích đến cái
độ muốn nghe trẻ khóc một ngày cả chục
lần, nên bỏ San Diego lên Santa Ana t́m mấy bạn ta
chuyện tṛ cho vui cuộc đời.
Tôi
gặp “chị Tư Quyên”. Bạn nhớ “chị” chứ?
Chỉ v́ cái giáng đi te tái và cái tên như tên con gái mà
bạn ta mang biệt danh “chị Tư”! Tôi quả t́nh không
biết ai đặt tên cho “chị”, và tại sao lại là
“Tư” chứ không phải là Hai, Ba hay Năm, Sáu! “Chị
Tư” đông con, năm sáu đứa ǵ đó, và bạn có
biết không, hồi mới sang Mỹ “chị Tư” đă
có thời phải đi bán … súng nuôi con! Chả là v́ “chị”
đi làm cho một tiệm cầm đồ, và thằng
chủ Mỹ đỏ thấy cái gốc nhà binh của “chị”
nên bắt “chị” coi quầy súng.
“Chị” là lính thủy, chỉ biết bắn “súng
nuớc” chứ có quay rouleau hay M-16 bao giờ nên chỉ ít
lâu đành bỏ việc, ăn welfare đi học lại.
May mà thời đó kinh tế đang trên đà phục
hồi, “chị” ra trường, làm ăn khá giả, nuôi
con lớn phổng phao, và chúng giă từ bố mẹ đi
giang hồ biệt tăm!
Nếu
vậy th́ cũng “phẻ” cái thân già, nhưng trời xanh
quen thói “má hồng” đánh ghen nên “chị” c̣n nhiều truân
chiên! Ba đứa con đi giang hồ chán lại t́m về
“mái nhà xưa”, mỗi đứa chiếm một pḥng,
mở nhạc um xùm cho bố chúng nó nghe! Mấy đứa
con lấy vợ lấy chồng cũng ở gần
đâu đó, lâu lâu lại mang con đến gửi cho
bố chúng nó trông dùm!
Tôi
rủ “chị” đi ăn trưa. Ăn không hết, “chị”
gói về tối ăn tiếp v́ không muốn nấu
ăn. Tôi hỏi “anh Tư” đâu mà không nấu cơm cho
mày? “Anh Tư” là cái bà phúc
hậu hiền ḥa, nhưng v́ chồng bị “chúng nó”
gọi là “chị Tư” nên “người” tự động
thừa hưởng cái tên “anh Tư” cho đúng một
đôi! Một năm “người” về VN vài lần v́
c̣n bà mẹ già trên 90, như ngọn đèn trước gió.
Tư Quyên than “Bà ấy về VN trông mẹ già c̣n tao ở
đây trông con, trông cháu. Bận hơn là lúc c̣n đi cày”.
Tóc
Tư Quyên đă bạc trắng, trên xe có cái hộp
đựng hàng chục thứ thuốc, nói th́ quên
trước quên sau, nhưng gặp bạn vẫn rổn
ràng, vẫn “mày mày tao tao”, cứ như xưa khi chúng ḿnh
c̣n mắt sáng môi tươi. Tư Quyên nhe răng
cười “Về đến VN th́ được hàng xóm
gọi bằng cụ thế mà chúng mày vẫn gọi tao
bằng thằng. Lâu lâu lại c̣n Đ.M nữa!”
Bạn
thân,
Ở
gần tôi cũng có thằng “mê” cháu, không ra khỏi nhà, dù
bạn ở xa về rủ rê! Có lẽ tôi vẫn chưa
được như bạn ta v́ cái ǵ mà tôi coi là nhọc
nhằn bạn ta có thể coi là hạnh phúc! Thôi th́ xin gọi
nó là “hạnh phúc trong nỗi nhọc nhằn” cho vui.
Bạn nghĩ sao?
T́nh
thân,
Ngụy
Xưa
Tháng
05-2007
Meo!
Bạn
thân,
Không
phải là tôi đang gọi bạn ta! Mà có gọi th́
chắc ǵ “Hùng Mèo” đă xin được phép bà
Đốc Sự để bỏ miền Tây Bắc
xuống chơi với anh em ở
Thực
ra th́ tôi muốn than với các bạn về cái “mail”
của tôi. Đúng ra phải nói cho rơ là email, nhưng quen
miệng cứ “meo” “meo” loạn cào cào! Cái domain vinasoft.com
của tôi có “vấn đề” các bạn ạ. Thứ
nhất, hàng ngày tôi nhận được hàng trăm cái
junk-mail, mắt mũi kèm nhèm, vừa lầu bầu vừa
“delete”, và delete luôn cả thư từ đáng nhẽ
phải đọc, phải trả lời. Lâu lâu bị
bạn bè mắng vốn chỉ biết cười
trừ, xin lỗi tiá lia!
Cái
đó th́ dù sao cũng chỉ là chuyện nhỏ. Khổ tâm
nhất là cái “account” của tôi bị mấy anh khốn
lịn spammers dùng gửi ra hàng triệu email quảng cáo
hầm bà lằng từ thuốc cường dương
cho đến “loan” lớn “loan” nhỏ, không thiếu cái món
ǵ cho đời sống vật chất dư thừa
ở nước Mỹ này! Đau nhất là những emails
này có tên tôi trong phần “reply” nên những thư gửi
đến những địa chỉ lỗi thời
bị trả về nằm đầy trong hộp thư,
và vài người “bị” nhận thư c̣n trả lời
mắng vốn, yêu cầu tôi để cho họ yên thân!
V́
spammers dùng server của tôi làm relay gửi junk mail, các Internet
Service Providers (ISP) cũng xúm lại hành tôi. IP address của
tôi bị cấm! Thư tôi gửi tới các địa
chỉ tại aol.com, netzero.net, etc … đều bị
trả lại với những lời lẽ không mấy
thân thiện, và đôi khi các bạn gửi email cho tôi
từ các nơi đó cũng không bao giờ tới tay
tôi.
Bạn
thân,
Đời
sống của chúng ḿnh bây giờ lệ thuôc quá nhiều
vào những phương tiện truyền thông tối tân.
Không có “meo” chắc tôi chẳng làm được cái ǵ cho
ra hồn, không có “chat”, không có “paltalk” th́ c̣n lâu tôi mới tán
dóc với mấy bạn ta c̣n ở VN! vinasoft.com có “vấn
đề”, tôi ới yahoo (họ quản trị domain và
server của tôi) nhưng họ coi như “ne pas”, chẳng
thèm trả lời! Muốn đổi địa chỉ
th́ lại ngại mất liên lạc với người
quen, muốn “move” cái server và domain tới một IPS khác th́ lại sợ trở
ngại, trục trặc đủ điều. Thôi th́ xin
các bạn, nếu không thấy tôi trả lời email
của bạn, xin bạn hăy gọi phone, và xin nhẹ
lời chứ đừng sỉ vả “Ngụy Xưa cà
chớn! Răng mà mi không trả lời thư tau!”
Và
điều này tối quan trọng: nếu bạn nhận
được cái email nào mang tên tôi, quảng cáo thuốc
cường dương th́ xin bạn hiểu cho là không
phải là do tôi gửi, chứ tôi không hề có ư “móc ḷ” là
bạn hết nhớt chạy … máy bơm!
Lâu
lâu viết chuyện tếu, bạn đừng có mách “bu nó”
nghe.
T́nh
thân,
Ngụy
Xưa
May
09, 2007
Can Trường Trong Chiến Bại
Bạn
thân,
Một
xếp lớn của chúng ḿnh vừa cho xuất bản
cuốn hồi kư “Can Trường Trong Chiến Bại”. Cuốn hồi kư được
nhiều người khen, tuy nhiên tôi không có ư-định
viết cho bạn về cuốn sách này v́ tôi quả
thật không thấu hiểu những đề tài to
lớn mà chỉ quen thuộc với những ǵ nhỏ bé của
anh em chúng ḿnh.
Tôi muốn kể cho
bạn chuyện “can trường trong chiến bại”
của bạn ta P.T. Quỳnh Voi! Năm 1975 Voi ta
đến
Những
hôm trời mưa Voi vẫn hùng dũng đạp xe, mang
thêm một bộ quần áo gói trong bao nylon, tới sở
vào rest room, cởi bộ quần áo ướt, mặc
bộ quần áo khô, lặng lẽ vào làm việc, không
buồn để ư tới cái lạnh thâm bờ môi.
Bạn ta đạp xe như vậy hơn một năm,
cho tới lúc một người bạn Mỹ
thương t́nh cho chiếc xe hơi cũ vất ở
ngoài đường không ai muốn xin!
Voi
âm thầm làm việc trong cái kho hàng đó, nuôi cả vợ
lẫn con đi học, hơn 10 năm mưa gió của
cuộc đời, cho đến khi hăng đóng cửa
dọn qua Arizona, Voi mới tà tà về hưu, ngồi
nhớ lại một đời ngang dọc. Chắc
bạn biết là Voi chỉ huy một trong mấy Tuần
Dương Hạm tham dự trận Hoàng Sa? Từ cái tháng
Giêng năm 1974 đó Voi ta không bao giờ nhắc nhở
đến những ǵ đă xảy ra trong trận hải
chiến, mặc cho ai khoe khoang, mặc cho ai bào chữa,
chỉ trích hay “phân tích rút kinh nghiệm”! Voi chỉ tâm
sự với vài người bạn thân “Ḿnh thua để
mất đảo nhưng cũng đă làm hết sức
ḿnh. Những người tử trận đă
được ghi ơn. Nói ǵ thêm nữa cũng bằng
thừa.”
Bạn
ta ngửng đầu tiếp tục sống một
đời hữu dụng, không than phiền, không nhờ
vả, chấp nhận từ quan Năm Hạm
Trưởng xuống làm người giữ kho, như
thế có phải là “can trường trong chiến bại”
hay không?
Bạn
thân,
Các
con của Quỳnh Voi đă khôn lớn, đă thành
người. Năm rồi cô con gái đầu ḷng mua cho
bạn ta chiếc BMW để cho Voi đi chơi với
bạn bè. Cái xe đạp cà tàng và những bộ quần
áo ướt bây giờ chỉ c̣n trong trí tưởng,
cũng như màu biển xanh và “đài cao chiến hạm”
của một thời đă qua. Có về thung lũng hoa
vàng bạn nhớ gọi, Quỳnh Voi ở rất gần
Ngụy Xưa, và dù chiến bại, anh em ḿnh vẫn
nhớ thương nhau.
T́nh
thân,
Ngụy
Xưa
May
2007
Văn Chương Chi Sự
Bạn
thân,
Càng
ngày sách báo tiếng Việt xuất bản càng nhiều.
Vùng Thung Lũng Hoa Vàng này không thôi đă có cả chục
tờ báo và tạp chí. Đó là điều đáng mừng,
thế nhưng t́nh trạng này sẽ kéo dài được
bao lâu? Tôi tự hỏi khi tôi biết được t́nh
trạng của một tờ tạp chí văn
chương mà tôi vẫn thường đọc bấy
lâu nay.
Tờ
tạp chí này trước đây xuất bản hai tháng
một lần nhưng kể từ đầu năm 2007
th́ mỗi ba tháng một lần, và giá bán đă tăng lên 40
U.S. dollars một năm cho 4 số. Thực ra th́ giá bán
như vậy cho một tờ tạp chí 120 trang khổ
vừa th́ văn chương hạ giới không
đến nỗi “rẻ như bèo”, như cụ Tản
Đà than thở trước đây, thế nhưng trong lá thư
gửi độc giả tờ tạp chí cho biết là “ban
biên tập làm việc không lương, và tất cả các
bài viết đều không có nhuận bút”.
Làm
báo mà không được trả luơng, viết bài mà không
được trả nhuận bút th́ chắc rằng
những người đó phải là người có ḷng
với văn chương Việt
Số
người trẻ VN của thế hệ thứ hai
đọc được chữ Việt và đọc báo
Việt quả thực không có nhiều. Đó là sự
thực không mấy vui nhưng cũng dễ hiểu v́ cha
mẹ của thế hệ thứ nhất khi mới
tới đất nước này quá bận với sinh
kế nên không có th́ giờ và cơ hội hướng
dẫn con cái học tiếng Việt và thấu hiểu văn
chương Việt
Không
phải chỉ sách báo VN mới có thảm cảnh đó.
Tôi làm việc cho một công ty báo chí đứng hàng thứ
hai trên nước Mỹ. Chúng tôi có 32 tờ báo xuất
bản tại khắp các tiểu bang, và hầu như
tất cả các tờ báo đều mất dần
độc giả (subscribers) trong lúc các websites của chúng
tôi th́ càng ngày càng nhiều người tới xem! Đó là
sự đau ḷng cho những người in báo, in sách
nhưng chúng tôi hiểu được luật đào
thải của cuộc đời nên cố gắng phát
triển các websites để lấy sự quân b́nh.
Bạn
thân,
Chuyện
báo chí của thiên hạ thực ra cũng có chút liên quan
tới anh em chúng ḿnh v́ bạn ta làm báo và viết văn
cũng khá nhiều. “Báo sĩ” có C.B. Yến ra tờ Florida
Việt Báo ở
T́nh
thân,
Ngụy
Xưa
May
2007
Nợ Nần
Bạn
thân,
Tôi
không có ư định viết về “nợ t́nh” hay “nợ
tiền”. Nợ tiền th́ ở nước Mỹ này
mấy ai tránh được, chỉ là ít hay nhiều, c̣n “nợ
t́nh” th́ … ha ha … tôi chẳng dại ǵ đem khai ra chuyện
của bạn, nhỡ bà xă bạn lên cơn ghen, “mần”
cho bạn một trận th́ tôi đâu c̣n ai để lâu
lâu tới thăm, nói chuyện lăng nhăng về
cuộc đời vui buồn!
Tôi
tự hỏi ḷng, và hôm nay tôi hỏi bạn, là chúng ḿnh và
các con của chúng ḿnh có “nợ nần” ǵ nước
Việt hay không? Bạn biết là tôi yêu thương quê
hương ḿnh và tôi luôn luôn khắc khoải, mong làm
được chút ǵ cho nơi ḿnh đă sinh ra, đă
lớn lên, và dù đă phải chia ĺa nhưng vẫn c̣n
thiết tha mong có ngày trở về. Thế nhưng đó
là chuyện t́nh cảm, c̣n bổn phận th́ thú thật
với bạn tôi vẫn c̣n rất phân vân. Nói thêm
để bạn hiểu là “nuớc Việt” ở đây
không liên quan ǵ tới cái chính thể đang cầm
quyền, cũng như “nuớc Mỹ” không phải là “Dân
Chủ” hay “Cộng Hoà”. Theo tôi, đất nước là
cái ǵ thiêng liêng, cao hơn chính
thể, vả lại tôi hoàn toàn không có ư định bàn
chuyện chính trị với bạn ta.
Bổn
phận hay nợ nần với cái đất nước
mà chúng ta coi là tạm dung này th́ rất là rơ ràng. Hầu
hết anh em chúng ḿnh đă sống trên đất nuớc
này quá nửa đời người, nhiều hơn là thời
gian chúng ta sống ở VN. Chúng ta đă có được
một đời sống no đủ và tự do, đă
trở thành công dân nên trách nhiệm và bổn phận
rất là rơ ràng, dù có muốn hay không. (Mấy ai “muốn”
đóng thuế, bạn nhỉ).
Nếu
có người bạn ngoại quốc nào hỏi tôi từ
đâu tới tôi vẫn hănh diện nói tôi là người
VN, và nếu thân hơn một chút tôi sẽ cho họ
biết tôi là người chiến bại, bỏ nuớc
ra đi v́ những bất đồng chính kiến nhưng
tôi vẫn yêu nước Việt vô cùng. Rất tiếc là
thế hệ thứ hai, các con của chúng ḿnh, không có cùng
một cảm nghĩ. Chúng ḿnh có về thăm VN là v́ chúng
ḿnh c̣n thiết tha với quá khứ, con cháu ḿnh ít
đứa chịu về, và nếu có về chúng nghĩ
tới VN như là một điạ điểm
du-lịch, không hơn không kém. Chúng đâu có bổn phận
ǵ với VN v́ dù cha mẹ chúng là người Việt
nhưng chúng sinh ra, hoặc rời VN khi c̣n quá nhỏ, và
lớn lên ở đất nước này. Con cháu chúng ḿnh
cũng giống như mấy anh Mỹ trắng gốc
từ
Nhiều
bạn ta nuôi dạy con ḿnh rất là VN. Họ dạy con
đọc và viết tiếng Việt, giữ ǵn nếp
nhà, yêu thương cội nguồn, thế nhưng như
tôi đă tŕnh bày, đó là vấn đề t́nh cảm,
chứ không phải là bổn phận. Hay đó c̣n là “nợ
nần” mà tôi không nh́n được rơ ràng?
Bạn
thân,
Tôi
có nghĩ đến một chút bổn phận đó là
giữ ǵn những nền nếp mà tôi coi là cao đẹp
của tổ tiên. Tôi vẫn thờ cúng tổ tiên, ngày
giỗ và những ngày đầu năm tôi vẫn thắp
hương khấn nguyện, cám ơn tiền nhân đă
cho tôi đời sống, và đó là nợ nần tôi không
quên. Tôi đă suy nghĩ nhiều và tự hỏi là c̣n có
nợ nần nào nữa mà tôi không biết, v́ thú thật
với bạn nhiều lúc tôi rất hoang mang, không rơ
lắm về ư-nghĩa của cuộc đời.
Mà
thôi, lâu lâu chúng ḿnh có băn khoăn về đời
sống là điều không tránh khỏi. C̣n nếu có nợ
nần với nước Việt th́ tôi tin rằng chúng
ḿnh cũng đă trả bằng hơn 10 năm “nếm
mật nằm gai”. Vài anh em chúng ḿnh c̣n trả nợ
bằng cả cuộc đời, nằm yên trong ḷng
đất hay là dưới đáy biển sâu, cho lư
tưởng và ḷng tin vào một gía trị mà chúng ta nghĩ
là cao đẹp. Xin bạn đừng buồn nếu tôi
cạn nghĩ, nói lung tung, hay là nếu tôi làm bạn
phật ḷng.
Tinh
thân,
Ngụy
Xưa
May
2007
Gặp Lại Người Xưa
Bạn
thân,
Tôi
biết bạn không tới
Gặp
nhau là vui rồi, là ồn ào tranh nhau nói không hết lời,
toàn những chuyện cũ, chẳng cần phải
kể cho bạn nghe, nhưng có một chuyện vui tôi
cần báo cáo với các quan vắng mặt. Tối chủ
nhật họp mặt ở nhà hàng Kim-Sơn đông
lắm, có chúng ḿnh, có quan khách, có bạn bè và thân nhân,
thậm chí có cả thân nhân từ VN sang chơi. V.V.
Bảy, aka Mă Xa, aka nhà văn Vũ Thất tác giả
mấy cuốn truyện t́nh sông nuớc đang ngồi
với vợ th́ có nàng kiều nữ diễm lệ
tới cúi chào: “Anh Bảy ơi, anh c̣n nhớ em không?” Mă Xa
ngồi chết điếng, c̣n bà Mă Xa
th́ xịu mặt cằn nhằn phu quân sau khi kiều-nữ
về chỗ ngồi: “Nó” là ai, anh quen “nó” bao giờ,
sao bao nhiêu là bạn bè đồng khoá đứng ngồi
quanh đây “nó” không chào hỏi ai cả mà chỉ đ̣i “hug”
anh? Sao không thấy anh kể với em về “nó” bao
giờ!
Ngu
sao mà kể! Nhưng Mă Xa thề sống thề chết là
không hề quen biết “nó”. Chắc là “nó” nhầm quan ta
với ai đó! Tuy nhiên sức mấy mà bà Mă Xa tin, tôi nghi
là tối hôm đó Mă Xa bị vợ “cho một trận” nên
thân! Bạn ta lóng rày xui tận mạng, viết lách lăng
nhăng trên ĐCV bị phe bên kia mắng mỏ, gọi là
“giặc chèo”, giống như phi-công bị gọi là “giặc
lái”, một cách không mấy thân t́nh!
Chẳng
biết Mă Xa có vô tội như chàng thanh minh thanh nga hay
là biết đâu kiều
nữ yêu văn chương
của chàng, và đă có lần gặp gỡ ngắn
ngủi mà chàng đă quên. Lúc đó Ngụy cũng
đứng đó. Nếu kiều nử mà ôm Ngụy
hỏi rằng anh Ngụy ơi, anh có nhớ em không th́
Ngụy sẽ cười kh́:
“Nhớ chứ, tôi gặp cô mấy lần ở văn
pḥng của thằng bạn tôi trên toà nhà cao từng ở
cạnh bến sông Sài-G̣n năm cũ, và thằng bạn
tôi nó kia kià, nó nấp sau lưng vợ nó ở góc pḥng,
mặt xanh như tàu lá chắc là trúng gió hay sao đó!”
Cái
thủa chúng ḿnh khi mới hơn hai mươi, “Gươm
đàn nửa gánh non sông một chèo” th́ mấy ai tránh khỏi cảnh “Dẫu
ĺa ngó ư c̣n vương tơ ḷng”
với người đẹp ở những bến
sông như cụ Nguyễn Du đă viết trong Kiều.
Bạn có c̣n nhớ bài học chèo thuyền trong
trường ngày xưa? Khi huấn luyện viên hô “Hồi
Chèo” th́ mỗi thằng chúng ḿnh phải dựng
đứng cái mái chèo to tổ bố và cứng ngắc lên
trời! sau này cái thế “hồi chèo” được
mấy bạn ta dùng để chỉ cái t́nh trạng mà
Mỹ gọi là “morning wood” hiếm hoi của bạn ta v́
đă hơn sáu bó! Gặp gỡ người xưa như
Mă Xa th́ chắc chắn là không nên rồi, vợ con có hiền
mấy cũng chẳng tha Tào, hơn thế nữa “người
xưa” bây giờ xưa như trái đất nên mặt
mũi đâu c̣n mịn màng nên có thể làm ta thất
vọng năo nề. C̣n ta, ta cũng “xuôi chèo” chứ sức
mấy mà “hồi chèo”, làm ăn chi được mà ham,
phải không bạn ta?
Bạn
thân,
Đă
nói là gặp nhau là kể lể ba cái chuyện xưa
lăng nhăng, thế nhưng không có những chuyện
xưa đó đời sẽ rất buồn, và t́nh
bạn của chúng ta đă không đằm thắm như
bây giờ. Với lại, tôi nghĩ rằng chúng ta cũng
đă phần nào trả xong nợ nước non, nên c̣n ít
ngày vui nhăng cuội một chút bạn cũng
đừng buồn sợ ai chê cười. Mùa hè năm
tới 2008, ông bạn Nam Đ. của chúng ḿnh sẽ
tổ chức gặp nhau ở North California để chúng
ḿnh đi Napa Valley uống rượu vang, đi Yosemite
National Park ngắm cảnh, và để chúng ḿnh lại bù
khú cho vui cuộc đời. Hẹn gặp nhau nghe.
T́nh
thân,
Ngụy
Xưa
May
29, 2007
Lẩn Thẩn
Bạn
thân,
Tôi
đă có lần viết cho bạn là “Từ
nhỏ chúng ta đă học văn chương VN và vô t́nh
chúng ta đă thấm vào trong huyết quản những nét
hoang đường kỳ thú của văn chương
Trung Quốc”. Đôi khi những câu cổ thi bằng
chữ Hán được dùng trong những áng văn
chương Việt Nam làm tôi xúc động bồi hồi,
như câu chuyện người lính Địa Phương
Quân bị giặc tấn công tràn ngập đồn, đă
gọi phi cơ oanh tạc ngay trên đầu ḿnh
để chết cùng với gịặc, phi công ngỡ
ngàng hỏi lại, và người lính địa
phương quân đó đă xác nhận bằng câu “Cổ
lai chinh chiến kỷ nhân hồi”, [1]
câu thơ cuối cùng trong bài Lương Châu Từ của
Vương Hàn. C̣n ǵ tha thiết hơn, bùi ngùi hơn
để diễn tả tấm ḷng cao cả của
người đă chết cho quê hương lúc đó?
Tôi ba lần học chữ Hán, và ba lần …
dở dang! Lần đầu ở trường Văn
Khoa, Đại Học Sài-G̣n. Lúc đó chúng ḿnh c̣n trẻ,
c̣n lưu lạc giang hồ, lâu lâu mới tới
trường mặc bộ quân phục mà “sương gió
nên mầu đă bạc phai”, học được
chữ nào hay chữ ấy, và biết đâu gặp
được “em gái hậu phương” thương
người lang bạt nh́n ḿnh bằng đôi mắt xanh!
Nhưng v́ đời lang bạt nên học hành chẳng ra
ǵ, học được 100 chữ th́ quên hết 99
chữ, và cũng chẳng có em gái hậu phương
Văn Khoa nào chịu yêu người nay ở mai về theo
con nước nổi trôi. (Sau này tôi may “dính”
được một cô bé Dược Khoa ở bên kia
đường, và bây giờ vẫn c̣n dính như sam.
Nhưng đó là chuyện khác.)
Vài năm sau đó tôi được làm việc
tại Sài G̣n, khi mà chuyện kiếm hiệp “Thiên Long Bát
Bộ” đang được đang tải hàng ngày trên báo
chí VN lúc bấy giờ, và Đoàn Dự, Tiêu Phong là câu
chuyện đầu môi chót lưỡi của những
thằng mê Kim Dung như tôi. Buổi sáng nào gặp bạn
ở quán café/hủ tiếu gần sở cũng
đấu hót, “Mao Tôn Cương” về những ǵ vừa
đọc, và cá với nhau những ǵ sẽ xảy ra ngày
mai. Khi tôi c̣n đang ba hoa với bạn về trận
đánh ngoài Nhạn Môn Quan, khen Tiêu Phong chung t́nh, vơ nghệ
hết xảy, và dự đoán là Tiêu Phong sẽ lại
về Trung Hoa làm vua ăn mày th́ chủ tiệm gốc
Chợ Lớn chơ mồm báo tin là “Tiêu Phong chít dzồi!” Tôi
trợn mắt sỉ vả “Ngộ vừa mới
đọc báo sáng nay, Tiêu Phong c̣n sống nhăn, nị phao
tin thất thiệt hả?” Chủ quán ba Tàu mắng
lại “Nị hổng piết! Ngộ lọc páo
Hướng Cỏng, mới lưa qua sáng nay. Tiêu Phong chít
dzồi!”
Đau
thật! Truyện kiếm hiệp đăng hàng ngày
nhưng đăng báo Tàu Hồng Kông trước,
đưa bằng máy bay sang VN mới được
Từ Khánh Phụng dịch ra tiếng Việt, đăng
trên báo Việt ngày hôm sau, nên chú Ba biết trước
chuyện ǵ đă xảy ra trong lúc độc giả VN c̣n
đoán ṃ. Bị “sửa lưng” tôi nổi sùng, nhất
định học tiếng Tàu để đọc báo
Hồng Kông. Chủ quán “cắc chú” nói “nị học 3 ngàn
chữ là lọc lược páo à!” Tôi nghĩ thầm ngày
học 3 chữ, 3000 ngàn chữ là 1000 ngày, chưa
đầy 3 năm là vốn liếng đủ sài, nên
hăm hở mua sách về tự học. Nhưng mới học
được ba trăm chữ th́ đă bị đổi
đi xa Sài G̣n, công việc quá bận rộn, và 300 trăm
chữ cũng theo ngày tháng bay tuốt về … Tàu!
Bao
nhiêu là nước đă chảy qua cầu từ ngày
đó, nơi xứ người chúng ḿnh lo học chữ
Anh để kiếm sống chứ chữ Nho lúc này làm
được cái thống chế ǵ, nhưng cái chuyện
dở dang đó đôi khi vẫn làm tôi canh cánh bên ḷng. Vài
năm trước đây chúng ḿnh rủ nhau đi
du-lịch Trung Hoa, giấc mơ học chữ Tàu lại
sống dậy, và tôi mở lại sách của thày Lưu
Khôn, học lại từ đầu. Thú thật với
bạn là học chữ Tàu bây giờ tương
đối dễ hơn xưa v́ tài liệu và tự
điển có ngay trên Internet chứ không phải t́m đâu
xa. Chữ nào không biết chỉ việc “cut and paste” vào
tự điển Thiều Chửu on-line là biết
liền, câu nào bí nhờ “AltaVista Babel” dịch sang chữ …
Anh là tạm hiểu. Nhưng nói thế thôi chứ mọi
chuyện không dễ dàng như vậy đâu v́ bây giờ
chúng ḿnh không c̣n trẻ nữa, đầu óc không c̣n minh
mẫn như xưa nên học măi mà vẫn dậm chân
tại chỗ, nghỉ học ít
lâu là chữ lại bay về trời!
Bạn
thân,
Có
lẽ tôi lẩn thẩn mất rồi. Thời buổi
này mà ngồi nói chuyện chữ Nho, cái thứ chữ mà
mấy chục năm trước đây đă bị quên
lăng đến độ “Ông Nghè ông Cống cũng nằm
co” như cụ Tú Xương than thở. Hay là bạn
đến tôi chơi đi, tôi với bạn đi “café” ôm
cho quên đi cái chuyện lẩn thẩn chữ nghĩa
rối mù!
T́nh
thân,
Ngụy
Xưa
June
5, 2007
Can Trường Trong Chiến Bại – II
Bạn
thân,
Bạn c̣n
giữ cuốn “Niên-Giám Bảo B́nh” kỷ niệm 40 năm
ngày chúng ḿnh giă từ sách vở, theo đuổi giấc
mơ biển rộng sông dài mà anh em chúng ḿnh soạn
thảo vào năm 2001? Tôi vẫn c̣n giữ, và thỉnh thoảng
vẫn mang ra đọc lại những trang chúng ḿnh
viết cho nhau. Có những gịng chữ thật ngậm ngùi,
như một đoạn viết về M.Q. Nẫm, tự
“Trâu” dưới đây:
“Chúng tôi ngắm nh́n hai bức h́nh anh
gửi và bồi hồi xúc-động. Anh bây giờ trông
như một nhà hiền triết, với mái tóc hoa râm,
với cặp kính trắng và đôi mắt hiền từ,
khác hẳn với h́nh ảnh
thời xa xưa chúng tôi c̣n giữ trong trí
tưởng.
Hồi đó anh ở “chuồng súc
vật”, trong “xóm nhà lá”,
với San Vịt, Hùng Mèo, Quỳnh Voi, và nhiều
cao-thủ khác, đủ cả 12 con giáp. Anh khỏe như
ḅ tót, nhưng chúng ta đă có Lưu Lương Ḅ nên anh em
gọi anh là Mai-Quang-Trâu, con trâu hiền lành, dễ
thương, không làm phiền ai bao-giờ.
Nẫm c̣n nhớ Trung-Sĩ Minh,
huấn-luyện-viên cơ bản
thao-diễn, không? Có lần T/S Minh lần ṃ danh sách
sinh viên và gọi nhầm tên anh là “Anh Mẫm”! Từ đó
anh là “Anh Mẫm”, và anh Mẫm là h́nh ảnh con trâu hiền lành dễ
thương gắn liền với Đệ Nhất
Bảo-B́nh trong suốt 40 năm dâu bể cuộc
đời.
Ngày được tin anh phải nuôi
bầy con dại bằng nghề xích-lô tại VN chúng tôi
thật rất bùi-ngùi. Từ một sinh-viên y-khoa,
một sĩ-quan Hải-Quân
trở thành người phu xe, anh đă đi một
đoạn đường dài cay-đắng nhưng can
đảm hơn tất cả các
anh em Đệ Nhất Bảo-B́nh. Bây giờ
ở xứ người anh đă có một đời
sống b́nh yên, chúng tôi cũng mừng cho anh v́ trong thâm tâm
chúng tôi vẫn ân hận là đă chẳng làm ǵ
được nhiều cho anh trong lúc khó khăn.
Chúng tôi biết anh, cũng như
nhiều Bảo-B́nh, chỉ mong một ngày trở lại
quê hương. Hy vọng là giấc mơ sẽ thành. Riêng
lúc này, chúc anh đầy đủ sức khoẻ, mong anh
về
Thân-ái.
Ban Biên Tập”
Bạn đă
đọc “Can Trường Trong Chiến Bại” của
Đô Đốc T. chưa? Tôi chưa đọc, nhưng
những người như Trâu Nẫm, như Quỳnh Voi
(mà tôi đă viết trong một lá thư trước
đây) mới chính là những người thật sự “can
trường trong chiến bại” để cho chúng ḿnh
thương yêu, và cho con cháu mang ơn.
Chắc
bạn cũng đă biết là người con gái út mà ngày
xưa Nẫm đạp xích lô nuôi nấng, vừa tốt
nghiệp bác sĩ chuyên khoa (dermatologist) tuần rồi. Tôi
nghĩ là Nẫm đă khóc v́ mừng vui nh́n con bước
lên sân khấu nhận văn-bằng.
Bạn
thân,
Có
nhiều bạn lâu ngày không gặp nên thỉnh thoảng tôi
lại mở cuốn album cũ, xem lại những h́nh
ảnh ngày xưa, nhất là những h́nh ảnh ngày chúng
ḿnh mới bước chân vào quân trường,
được đàn anh “huấn nhục”, quay như
dế. Bạn c̣n nhớ bạn ta nào trong tấm h́nh “chim
hoà b́nh” nầy không?
Hơn
40 năm không gặp mà sao nỗi nhớ vẫn đậm
đà.
T́nh
thân,
Ngụy
Xưa
June
18, 2007
Dốt …
Bạn
thân,
Bạn
nghe chuyện tiếu lâm này chưa?
Ngày xưa có anh thợ cày bị vợ chê dốt
nên buồn lắm. Anh ta sang nhà cụ đồ hàng xóm
năn nỉ:
-
Cụ
ơi cụ làm ơn dạy con mấy chữ. Vợ con nó
cứ chê con dốt, con
buồn quá cụ ạ.
Cụ đồ nh́n thân h́nh vạm vỡ của
anh thợ cày, vuốt râu nghẫm nghĩ rồi mới nói:
-
Học
chữ khó lắm con ạ. Thôi để ta mách con kế
này. Mỗi khi vợ nó chê dốt th́ cứ mắng lại.
Mắng thế này này: “Ông dốt nhưng … cột ông to.
Cột ông to th́ cả ḷ nhà mày sướng!”
Anh thợ cày nghĩ ra, gật gù tủm tỉm
cười, cám ơn cụ đồ ra về.
Mấy tháng sau gặp nhau trên đường cái
cụ đồ túm áo anh thợ cày hỏi:
-
Sao,
dạo này con vợ mày nó c̣n chê mày dốt nữa hay thôi?
Anh thợ cày cười, mặt méo xẹo:
-
Cụ
hại con quá. Trước đây lâu lâu vợ con nó mới
mắng con dốt. Bây giờ tối nào trước khi
đi ngủ nó cũng nắm đầu con đ̣i
“Dốt, dốt, dốt …”!
Từ
ngày lưu lạc sang đất Mỹ cuộc đời
các bạn ta cũng thay đổi rất nhiều. Có
bạn đă thành học giả nghiên cứu những
vấn đề quốc tế liên quan tới VN như
lănh hải và lănh thổ để tranh chấp với Trung
Hoa, vài bạn trở thành thày đồ, c̣n đa số
thành “thợ cày”, một phần v́ ham chơi, một
phần v́ “cái số nó khốn nạn thế đó các
cụ ạ”.
Chúng
ta đi xuống làm thợ cày, nhưng các bà đều “hồ
hởi” đi lên. Có bà đă làm tới V.P. của một
nhà bank lớn nên lâu lâu có mắng yêu ông chồng ham chơi
là “dốt” th́ cũng chỉ là chuyện thường,
bạn ta chưa cần phải vấn kế thày
đồ.
Trong
những bạn ham chơi có cụ
Thực
t́nh th́ bạn ta chỉ đĩ mồm thôi chứ làm
ăn ǵ nổi dù rằng trong ví bạn ta lúc nào cũng có
mấy viên thuốc màu xanh! Lúc mới vào quân trường
bạn ta c̣n lớ ngớ con nhà lành, bị đàn anh
dụ dỗ đem đi “hớt tóc” ở ngoài phố,
hớt tóc ở cái chỗ hớt xong được
rỉ tai “mời anh lên lầu”. Bạn ta về
trường kể lể sao đó mà bạn bè gán cho cái tên
Tôi
đă có lần viết cho bạn về những cái tên
của chúng ḿnh, những cái tên ràng buộc anh em chúng ḿnh
hơn 40 năm dâu bể cuộc đời, cho đến
bây giờ nghĩ lại vẫn c̣n nhớ thuơng. Nam
Đ. thực ra chỉ khoái đàn bà đẹp, nhất là
đàn bà nổi danh như Thu-Phương, như Yến Vi,
và chỉ ba hoa sau lưng vợ chứ trước mặt
vợ th́ “hiền như mon frère”. Bạn ta lo lắng cho
gia đ́nh và con cái đâu ra đó. Con cái đă nên
người, thằng bác-sĩ lâu lâu lại mua vé cho bố
mẹ đi cruise để cho bạn ta sống lại
giấc mơ đời biển rộng sông dài.
Tuần
qua bà
Bạn
thân,
Các
cụ ḿnh nói “cha mẹ sinh con, trời sinh tính”, nhưng “bạn
bè đặt tên”. Trời sinh th́ đổi làm sao
được, c̣n bạn bè đặt tên th́ chết
đem chôn theo với ḿnh, phải không Xe Ngựa, Hải
Chó, Cá Sơn, Cụ Thộn,
v. v… và v. v…?
T́nh
thân,
Ngụy
Xưa
June
30, 2007
Biển Bắc Ta Hề …
Bạn
thân,
Thực
ra th́ tôi không được phép viết chuyện này,
nhưng bây giờ cuộc chiến đă tàn, kể sơ
qua bạn nghe để chúng ḿnh hiểu nhau thêm.
Ngày
đó “Bích Cà Chua” và tôi vừa ở Mỹ về. Bích và tôi
được tuyển chọn vào thủy đoàn nhận
lănh hai chiến hạm tại Hoa-Kỳ vào tháng 11 năm
1963. Chiến hạm bắt đầu từ Philadelphia,
hải hành dọc theo bờ Đại Tây Dương, qua
kinh đào Panama, vượt Thái B́nh Dương, xuyên
nhật đạo (kinh tuyến 180) về Việt Nam. Trên
đường đi chiến hạm dừng tại
Florida, Puerto Rico, Panama, San Diego, San Francisco, Hawaii, Guam, Philippines.
Chuyến hải hành viễn dương đầu
đời là chuyến viễn du ước mơ của
tất cả những người gia nhập HQ, yêu
mộng hải-hồ.
Thế
nhưng về đến VN tôi thật buồn v́ chợt
nhận thấy cái nhỏ bé và kém cỏi của HQ ḿnh so
với các nước khác. Hào quang đă mất, tôi đắm
ch́m trong suy tư, và thấy chút xót xa cho thân phận ḿnh. Vào
một buổi chiều tàn đứng trên đài cao
chiến hạm đang đi tuần trong vịnh Đà
Nẵng tôi chợt nh́n thấy hai khinh tốc đĩnh
mầu đen không mang số, không kéo cờ, xé nước
chạy băng băng về hướng Bắc. Tôi
hỏi hạm-trưởng của tôi lúc đó đang
đứng gần, ông ta ngần ngừ cho biết đó
là hai chiến đĩnh của Lực Lượng
Biệt Hải hoạt động ban đêm ngoài biển
Bắc, và đó là lực lượng bí mật nên ông ta
cũng không biết ǵ hơn.
Giấc
mơ phiêu lưu lại sống dạy trong ḷng, tôi
viết thư về văn pḥng Tư Lệnh HQ xin t́nh
nguyện gia nhập lực lượng này. Vài tháng sau tôi
được gửi ra Đà-Nẵng, và ở đầu
mỏm núi Tiên Sa đó tôi gặp lại bao nhiêu là bạn
Bảo-B́nh. Bạn ta có Tánh
Già, có Hưng Thộn, có Minh Tối, có Thành Sư Cụ, có
Cẩm Heo, có Liệu Lumumba và vài bạn nữa mà tôi không
nhớ hết. Ở đó quân phục được
cởi ra, giấy tờ quân nhân được cất
dấu, tôi trở thành “Lê Văn Bột” cũng như
Cẩm là “Hoàng Dung”, Chiêu là “Phi
Sơn” … Ở đó tôi đă gặp những người
tài ba nhất của HQ ḿnh đi t́m một lư tưởng
phiêu lưu, và cũng ở đó tôi cũng gặp
những “anh hùng” sống buông thả, sáu tháng một
lần kư hợp đồng lănh “tiền tử” để
đi làm những công việc “nay ở mai về”, không
cần biết đến ngày mai. Về đâu th́ bạn
biết rồi, “sinh kư tử qui” mà!
Chúng
tôi chỉ hoạt động ban đêm, không có nắng gió
nên đứa nào trông cũng
như thư sinh c̣n đang theo đuổi sách đèn.
Buổi chiều dạo chơi trên phố phường
Đà Nẵng, hay ngồi trầm tư trong những quán
café, không ai biết đó là những người lính
của lực lượng đặc biệt, nay ở mai
về theo con nước nổi trôi. Lúc đó tôi đang yêu
một người con gái ở Đ̣ Xu. Ban đầu N.
chỉ biết tôi làm việc ở căn cứ Đà
Nẵng, sau này biết rơ công việc của tôi, những
buổi chiều chia tay đều vương vấn
một nỗi buồn ly-biệt, và đời sống
của tôi lúc đó ôi sao mà lăng mạn!
Chúng
tôi vượt tuyến ra ngoài biển Bắc ban đêm
để thả những toán biệt-kích lên bờ,
hoặc bắn phá những cơ sở và đài radar
dọc theo bờ biển. Chiến đĩnh của chúng
tôi là những con tàu tối tân chạy nhanh hơn bất
cứ loại chiến hạm nào, và bao giờ cũng có
hai chiếc đi chung để hỗ trợ lẫn
nhau. Khi gần tàn cuộc
chiến người Mỹ đă lấy lại hết những
con tàu này. Nếu c̣n những con tàu đó biết đâu
chừng chúng ḿnh đă không mất Hoàng Sa.
Thực
ra th́ công tác của chúng tôi không nguy hiểm như mọi người
nghĩ. Bạn ta không có ai bỏ ḿnh ngoài biển Bắc
trong khi bao nhiêu là anh em
Bảo-B́nh chúng ḿnh “giă từ vũ khí” trên sông rạch
miền
Bạn
thân,
Vẫn
biết chiến tranh là tàn khốc, thế nhưng v́
cần bảo mật tuyệt đối nên chúng tôi không
để “kẻ thù”, dù chỉ là ngư dân, nhận
diện được con tàu. Tôi rời lực
lượng sau một thời gian ngắn v́ thấy và
biết được những trường hợp
thương tâm. Đời sống phiêu lưu không c̣n
quyến rũ tôi, và tâm hồn lăng mạn cũng khô
cằn. Tôi mang nỗi ưu tư khác và đi t́m con
đường khác cho cho những ray rứt của
cuộc đời. Nhiều lúc tôi vẫn nghĩ về
những ngày tháng cũ nên năm 1975 gặp lại bạn
bè nguyên là đồng đội ngoài biển Bắc tôi
đă viết sáu câu thơ tặng bạn ḿnh. Tôi chép
lại để bạn xem, và bạn đừng chê là
thơ “sến” nghe:
Biển Bắc ta hề coi
nhẹ không
Phong sương dầy dạn kiếp tang bồng
Bỗng dưng nghiêng ngửa đời lưu lạc
Đất liền thủy thủ bàn tay không
Cúi đầu hiu hắt trên đường phố
Chiều về ra biển đứng chờ trông.
Khi
ta c̣n trẻ h́nh như không bao giờ chúng ta hài ḷng với
cuộc đời. Bây giờ tóc đă pha màu ḷng chúng ta
chùng xuống, và chúng ta dễ tính với chính ḿnh, phải
thế không bạn thân.
T́nh
thân,
Ngụy
Xưa